Trong danh sách phim của Vũ trụ điện ảnh Marvel, khi quái vật xuất hiện để phá hoại thế giới sẽ luôn bị đánh bại bởi sự chính trực, quả cảm của các siêu anh hùng tồn tại. Người ta tự hỏi rằng, liệu ở thế giới thực, sẽ có siêu anh hùng chính trực nào đứng lên chống lại các quái vật để bảo vệ Trái Đất, khi hàng triệu người dân và nhiều sinh vật sống vô tội khác đang phải chứng kiến sự tuyệt chủng đang đến gần do ô nhiễm. Khi đó, một khái niệm mới ra đời, Green Workforce – Lực lượng lao động xanh, họ là những người được giao cho trọng trách bảo vệ màu xanh của địa cầu.

BỐI CẢNH TOÀN CẦU

Lũ lụt, nắng nóng kéo dài, băng tan nhanh ở hai cực… và ti tỉ những hiện tượng bất thường khác đều là biểu hiện đặc trưng của biến đổi khí hậu. Cùng với sự phát triển của kỷ nguyên số, loài người – những sinh vật cấp cao nhất hành tinh được đào tạo với mục đích “cải tiến” thế giới, tiến đến một xã hội văn minh, hiện đại và tiến bộ hơn theo dòng chảy thời gian. Thế nhưng, tỉ lệ nghịch với sự phát triển của con người, thiên nhiên dường như phải đối diện với cơn ác mộng đáng sợ nhất, bao gồm cả sự diệt chủng toàn bộ hệ sinh thái. Theo báo cáo mới nhất từ Liên Hiệp Quốc, nhiệt độ toàn cầu đã tăng khoảng 1,1°C so với thời kỳ tiền công nghiệp, dẫn đến sự xuất hiện đáng báo động của hiện tượng El Nino, kéo theo hàng loạt những hiện tượng cực đoan trên phạm vi toàn cầu. Theo báo cáo từ Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO), nhiệt độ toàn cầu năm 2023 đã phá vỡ các kỷ lục trước đó, với nhiều sông băng tan chảy và vô số động vật rơi tình trạng tuyệt chủng. Năm 2024, đối diện với đợt nắng nóng kinh hoàng kéo dài chưa từng có trong lịch sử, giám đốc giám sát khí hậu của WMO Omar Baddour cho biết “Khả năng cao là 2024 sẽ lại phá kỷ lục của năm 2023”

KỶ NGUYÊN CỦA LỰC LƯỢNG LAO ĐỘNG XANH

Hàng loạt những sáng kiến đẩy lùi ô nhiễm hay giảm thiểu phát thải được đưa ra nhằm đưa lượng phát thải ròng về con số 0 (Net Zero). Và trong cuộc chiến bảo vệ hành tinh hay chống lại biến đổi khí hậu, chúng ta cần những “chiến binh” mới, chuyên môn hơn, có trách nhiệm hơn hoặc bền vững hơn. Họ là Green Workforce – lực lượng lao động xanh, những người sẽ thực hiện Green jobs – công việc xanh với mục tiêu “hồi sinh” hệ sinh thái của các sinh vật sống. Green Workforce là yếu tố then chốt tập trung vào các nhóm nghề bền vững, được đào tạo các kỹ năng, kiến thức cần thiết để làm việc trong các ngành nghề thân thiện với môi trường như phát triển công nghệ xanh, năng lượng tái tạo, giao thông xanh… nhằm giảm thiểu tác động đến khí hậu và hạn chế phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch. Để thúc đẩy sự phát triển của lực lượng lao động xanh, các việc làm xanh (green jobs) được ra đời với vô số lĩnh vực mang tính chất bền vững. Theo báo cáo của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), gần 24 triệu việc làm xanh mới đã được tạo ra trong năm 2022, tập trung chủ yếu về các lĩnh vực năng lượng tái tạo và xử lý chất thải. Có thể, điều này sẽ mở ra một cơ hội mới cho những nhà yêu môi trường thực sự, phù hợp với xu thế “xanh hóa” của địa cầu.

THỜI ĐẠI MÀ LOÀI NGƯỜI NÊN TÌM HIỂU “BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU HỌC”

Có lẽ, loài người nên cân nhắc nhiều hơn về môn học “Biến đổi khí hậu học” đối với đời sống thực tế nếu muốn trở thành một trong số lực lượng xanh, hoàn thành tốt các công việc xanh mà Trái Đất yêu cầu. Tất cả đều xuất phát từ nhận thức và ý thức, kể cả hành động. Những cường quốc hùng cường hay những nền văn minh hiện đại nhất trong lịch sử là những nơi có một nền giáo dục khỏe mạnh để “cảm hóa” tri thức loài người. Ở nước Ý, nền giáo dục tiên phong đưa “biến đổi khí hậu học” trở thành chương trình học chính thức. Đặt chủ thể “môi trường” làm trọng tâm, chính sách này giúp kết nối khái niệm trừu tượng môi trường đến với người trẻ – những người thường xuyên bị đánh giá là thuộc về thế hệ hời hợt. Bộ trưởng Bộ Giáo dục Ý Fioramonti chia sẻ “Tất cả trường công lập ở Ý sẽ dành 33 giờ mỗi năm, gần 1 giờ mỗi tuần, để thảo luận các vấn đề môi trường cùng học sinh và giúp trẻ đưa giải pháp”.

VIỄN CẢNH XANH ĐẾN TỪ NỖ LỰC CỦA GREEN WORKFORCE

Sự vận động liên tục của những biến đổi từ môi trường phát đi tín hiệu thôi thúc con người cần hành động ngay tức khắc. Khắp thế giới, các nhà chức trách, những nhà môi trường học trách nhiệm nhất vẫn ngày đêm “chiến đấu” với ô nhiễm. Nhiều chương trình đào tạo và các tổ chức hỗ trợ việc làm xanh đã và đang được triển khai tại các quốc gia. Trong đó, Ấn Độ đã đưa ra chương trình đào tạo kỹ năng xanh cho hàng triệu lao động trong các lĩnh vực năng lượng tái tạo, xây dựng xanh, giao thông xanh. Bắt kịp với phong trào xanh hóa, Anh khai trương Học viện Lực lượng lao động xanh để đào tạo nhân lực phục vụ cho Chiến lược Năng lượng xanh của đất nước. Tại thị trường lao động nói chung, các doanh nghiệp giờ đây đã có những bước đi bền vững hơn, họ sẵn sàng đầu tư mạnh tay hơn vào các dự án phát triển bền vững. Khi nguồn việc làm tăng lên cũng là lúc mà thị trường tìm kiếm nhiều lao động lành nghề, có kiến thức. Một lẽ đương nhiên, nhu cầu tuyển dụng lực lượng lao động xanh được tăng cao để lấp đầy chỗ trống cho các vị trí như kỹ sư năng lượng tái tạo, chuyên gia phân tích dữ liệu môi trường, nhà thiết kế sản phẩm sinh học…

Tuy công cuộc tạo ra việc làm xanh chứa đựng nhiều thách thức lớn khi nó buộc chính phủ và các doanh nghiệp phải “rót” nhiều vốn đầu tư hơn. đặc biệt là đối các nước đang phát triển có nguồn lực hạn chế, đi kèm với việc đào tạo cho lực lượng lao động xanh còn non trẻ tốn nhiều chi phí. Thậm chí, các ngành công nghiệp bền vững vẫn phải đang chứng kiến sự phát triển không hoàn hảo do thiếu hụt đi các chính sách và pháp lý liên quan đến nền kinh tế xanh để thúc đẩy đầu tư. Thế nhưng, nhìn vào bối cảnh thực tế xã hội, sự tiến bộ của loài người và sự nở rộ của các lĩnh vực bền vững đầy triển vọng xứng đáng để ta trông chờ vào một tương lai xanh, một viễn cảnh mang tính bền vững hơn bao giờ hết.

Nguồn: Uniqase

—

A WAY TO GREEN OFFICIAL là không gian nghiên cứu-sáng tạo, tập huấn, tài trợ và đồng hành cùng các tổ chức/dự án thúc đẩy phát triển bền vững ở Việt Nam.